Nếu không thể tránh được sự lão hóa, bạn cần phải trang bị cho mình một “vũ khí” tối tân để trẻ hóa làn da một cách mạnh mẽ.

Tuổi đời và làn da vốn dĩ chẳng đội trời chung với nhau, tuổi tác càng cao, làn da càng yếu, thậm chí có nhiều người, chân chỉ vừa bước sang độ băm mấy mà làn da đã “đi tắt đón đầu” đến tận gần chục năm sau với hàng loạt những hư tổn, nhăn nheo và xuống cấp trầm trọng. Vậy những lý do nào khiến làn da bị “già trước tuổi”?

Gốc tự do và mối liên hệ với lão hóa da

Khi bước sang độ tuổi 25, làn da mỏng manh của phái đẹp đã bắt đầu “sửa soạn” cho quá trình lão hóa bằng cách “cắt giảm” dần chất nền collagen. Việc collagen bị mất dần thường bắt nguồn từ sự tấn công của gốc tự do, khiến quá trình oxi hóa bị đẩy nhanh không kiểm soát, ngăn cản và làm rối loạn sự phân chia, tái sinh bình thường của các thể nguyên bào sợi – dạng tế bào cơ bản cấu tạo nên collagen, khiến collagen bị kiềm chế sinh mới, còn những tế bào cũ thì bị già cỗi đi và teo mỏng dần.

Tác hại của gốc tự do?

Theo khoa học, hoạt động bảo vệ của cơ thể bị rối loạn, quá tải lúc tuổi già và các tác động của môi trường sống như ánh nắng, bụi bẩn, khói thuốc, ô nhiễm môi trường sẽ sinh ra các gốc tự do. Đây là một dạng nguyên tử oxy “không ổn định” nên sẵn sàng bám vào các phân tử quanh nó để trở thành ổn định. Với áp lực mạnh của cấu trúc điện tử đơn độc, gốc tự do tương tác với tất cả các phân tử của tế bào bên cạnh, phá vỡ màng tế bào, làm hư hại gen di truyền và hủy hoại toàn bộ tế bào, gây ra các bệnh lý tim mạch, viêm khớp, dạ dày- ruột, đục thủy tinh thể, thoái hóa võng mạc, bệnh phổi, tiểu đường, ung thư, sa sút trí tuệ, parkinson, suy giảm hệ thống miễn dịch…

Gốc tự do phá hủy làn da như thế nào?

Đặc biệt, gốc tự do là nguyên nhân phá hủy cấu trúc collagen – thành phần chiếm đến 70% cấu trúc da, khiến làn da bị lão hóa nhanh chóng. Bình thường, các phân tử của collagen vốn đứng riêng rẽ với nhau, nhưng khi bị các gốc tự do tấn công và dán vào nhau sẽ gây nên những “liên kết chéo” khiến cấu trúc căn bản của collagen bị xáo trộn. Các tế bào của mô liên kết chịu trách nhiệm bài tiết, tái sinh collagen cũng cùng chung số phận, khiến toàn bộ hệ thống collagen bị đứt gãy, rối loạn và ảnh hưởng lên cấu trúc da. Cấu trúc da thay đổi, bị sụt lún xuống và tạo ra các nếp nhăn, kéo theo sư xuất hiện của các mô da chùng nhão.

Vốn dĩ chiếm đến 70% cấu trúc da, nên việc collagen bị hao hụt dần sau mỗi năm (mỗi năm, cơ thể mất 1-1,5% collagen) sẽ dẫn đến hậu quả tất yếu là làn da dần bị mất đi tính đàn hồi, dẻo dai cũng như khả năng nâng đỡ, khiến da nhăn nheo, chùng nhão, cơ khớp cứng nhắc…. Đồng thời chất lipofuscin tích tụ dưới da làm xuất hiện những vết đồi mồi trên mặt, trên mu bàn tay…

Ngoài gốc tự do, làn da lão hóa còn bắt nguồn từ nguyên nhân nào?

Nếu như các gốc tự do chính là yếu tố nội sinh gây ra tình trạng lão hóa ngầm từ sâu trong các tế bào thì các yếu tố ngoại sinh từ bên ngoài chính là tác nhân quan trọng không kém khiến làn da bị lão hóa trước tuổi. Một số yếu tố ngoại sinh có thể kể đến bao gồm môi trường sống, cách chăm sóc da, chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi, ăn uống…

– Ánh nắng mặt trời

Ánh nắng mặt trời, đặc biệt là các tia UVA và UVB là nguyên nhân chính của sự xuất hiện các gốc tự do trong tất cả các tế bào biểu bì – mầm mống thúc đẩy quá trình oxi hóa, gây hại cho collagen. Làn da khi tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời sẽ xuất hiện những dấu hiệu lão hóa: nhiều tàn nhanh, đồi mồi, các mạch máu nổi, da sần sùi, đầy nếp nhăn, chùng nhão và kém săn chắc. Đồng thời, ánh nắng gay gắt sẽ khiến da bị cháy nắng, sạm nám, dị ứng, suy giảm hệ miễn dịch, tổn thương, viêm nhiễm và thậm chí là ung thư da. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy 90% trường hợp ung thư da là kết quả của việc phơi nắng với tần suất quá nhiều.

– Hút thuốc lá

Thành phần nicotine và chất ngưng tụ có trong thuốc lá sẽ làm tổn thương mạch máu, gây suy tuần hoàn da, triệt tiêu collagen và gây ra những thay đổi trong sợi đàn hồi của da. Thuốc lá phá hủy sinh tố C khiến da bị vàng và xuất hiện nhiều đốm nâu. Nhiệt từ thuốc lá gây bỏng nhẹ da mặt, giảm độ ẩm của da, khiến da thường xuyên bị khô và thiếu sức sống.

Làn da của người nghiện thuốc lá thường lão hóa sớm với sự xuất hiện của nhiều nếp nhăn lớn, nhỏ, đặc biệt là những vết chân chim quanh mắt và nhiều rãnh nhăn thẳng đứng quanh miệng, da teo lại, nhợt nhạt, màu vàng, xám. Triệu chứng này thường thấy ở nữ nhiều hơn nam. Ở tuổi 70, hút 30 điếu thuốc lá mỗi ngày tương đương với việc cộng thêm 14 năm của sự lão hóa da.

– Chế độ chăm sóc da, nghỉ ngơi, sinh hoạt không phù hợp

Việc trang điểm thường xuyên hoặc dùng các loại mĩ phẩm chứa thành phẩn độc hại, không an toàn, không phù hợp là tác nhân quan trọng khiến da bị bào mòn, suy yếu và hư tổn nhanh. Làn da khi bị yếu đi sẽ mất khả năng đề kháng, collagen bị phá hủy, dễ dàng bị tổn thương và tấn công bởi nếp nhăn, sạm nám lão hóa.

Chế độ ăn uống chứa quá nhiều đồ ngọt hoặc chất độc hại, đặc biệt là các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá cũng như việc nghỉ ngơi, thư giãn không hợp lí, thường xuyên bị áp lực, căng thẳng, tinh thần không ổn định cũng khiến da tiến nhanh đến bờ vực lão hóa hơn.

Tóm lại, quá trình lão hóa của làn da có thể bắt đầu ngay từ năm 25 tuổi hay đến tận 35, 40 vẫn còn tràn đầy nét xuân sắc phụ thuộc rất lớn vào ý thức chăm sóc, bảo vệ của bạn. Hiểu được những nguyên nhân gây lão hóa giúp bạn đặt một chân vào cánh cửa kéo dài thời thanh xuân đáng quý và chống lại quy luật khắc nghiệt của thời gian.